»Bombardier CRJ

Bombardier CRJ

Kanadski proizvođač aviona Bombardier Aerospace postao je vlasnik drugog isto tako poznatog kanadskog proizvođača aviona – Canadair. Ovaj brend, poznat u svetu prvenstveno po specijalnim avionima za gašenje požara, je danas deo jedinstvenog kanadskog avionskog giganta.


Bombardier je na bazi Canadair-ovog malog poslovnog aviona razvio moćnu komercijalnu letelicu za regionalni saobraćaj i dao joj oznaku CRJ (Canadair Regional Jet). Ovi modeli aviona su brojni i veoma su popularni širom sveta. Proizvođač je razvio mnoštvo modela sa različitim karakteristikama i putničkim kapacitetom. CRJ modeli (od najmanjeg ka najvećem) imaju oznake 100, 200, 700, 900 i 1000.

Kako prepoznati Bombardier CRJ?

Svi CRJ modeli su istog ili veoma sličnog oblika i izgleda dok se razlikuju samo po dužini. Nos im je oštar i zaobljen. Krila su blago povučena ka zadnjem delu. Na njihovom kraju nalaze se manji zaobljeni vingleti. Motori se nalaze bočno na telu aviona iznad krila i ispod repa. Horizontalni stabilizatori su postavljeni navrhu repa.

Putnička kabina

Manji modeli CRJ 100 i 200 su identični osim što ovaj drugi ima jače motore. Unutrašnjost i kapacitet su im isti. Raspored sedišta je 2+2 a broj redova je 14. Kod CRj aviona iz serije 700 u koju spadaju modeli CRJ700, CRJ 900 i CRJ 1000, konfiguracija je isto 2+2 ali broj redova se kreće od 18 do 28 u zavisnosti od modela i od kompanije. Biznis klasa kod svih CRJ modela je u prednjem delu i pruža se u nekoliko prvih redova.

Procedure u vanrednim situacijama

Izlazi za evakuaciju u slučaju vanrednih okolnosti su prilično varijabilni kod CRJ modela. Kod serije 200 (modeli CRJ100 i CRJ 200) izlaza ima četiri odnosno dva bočna para, jedan napred i jedan izanad krila u zadnjem delu aviona. Međutim kod serije 700 postoji dosta varijacija. Obično je raspored izlaza isti kao i kod manjeg modela: dva napred i dva nazad ali se često sreću modeli i verzije letelica koje imaju više izlaza. Neke kompanije imaju avione sa dupliranim zadnjim izlazima pa ih je ukupno šest, kod drugih se dva dodatna izlaza nalaze u samom kraju aviona ispod repa, dok pojedini imaju čak osam izlaza (dva napred, četiri na sredini iznad krila i dva nazad). Zato je veoma važno da putnici u CRJ avionima sa velikom pažnjom prate demonstraciju procedura u slučaju vanrednih okolnosti koje su osim izlaza u svemu drugom iste kao i kod svih ostalih putničkih aviona. Prolazi za slučaj evakuacije su označeni linijama koje sijaju u mraku. Pojasevi za spasavanje u slučaju vanrednog sletanja na vodu se nalaze ispod sedišta dok se maske sa kiseonikom nalaze iznad i automatski se aktiviraju u slučaju pada pritiska u putničkoj kabini.

Oznaka u rezervacionim sistemima (IATA standard) CR1 / CR2 / CR7 / CR9
Za letove od/do Beograda ovaj tip aviona koriste: Adria Airways (CR2)
Broj putničkih mesta (uobičajena konfiguracija) 50-100
Standardna konfiguracija sedišta 2+2
Optimalna brzina krstarenja: 820-890 km/h
Maksimalna visina krstarenja 12.500 m
Maksimalan dolet 2.500 km – 3.700 km